بازار بزرگ تبریز

بازار بزرگ تبریز جزو بازارهای بزرگ سرپوشیده و سنتی معروف در ایران است که هر گردشگری که گذرش به تبریز می‌خورد، از آن دیدن می‌کند. آوازه بازار سنتی تبریز حتی فراتر از کشور هم رفته و به گوش گردشگران خارجی هم رسیده است. این بازار نه تنها یکی از معروف‌ترین جاهای دیدنی تبریز که بهترین مکان برای خرید صنایع‌دستی، فرش دستباف، آجیل، محصولات چرمی، پارچه و ادویه هم هست. پس اگر بلیط هواپیما به مقصد تبریز را خریده‌اید و می‌خواهید علاوه بر تجربه سفری به‌یاداندنی، سوغاتی‌های خوبی هم از این شهر برای عزیزانتان به یادگار ببرید، از کهنه بازار تبریز غافل نشوید.

از تنوع اجناس بازار قدیمی تبریز همین بس که هرکسی که به این بازار برود بدون‌شک دست‌پر بازمی‌گردد! در این مقاله از مجله گردشگری یوتراوز همراه ما باشید تا با همدیگر گشتی در بزرگ‌ترین بازار سرپوشیده جهان بزنیم و از معماری، راسته‌ها و ساعت کار بازار تبریز باخبر شویم.

در این مطلب درباره بازار بزرگ تبریز می‌خوانید:

• بازار بزرگ تبریز کجاست؟
• چگونه به بازار بزرگ تبریز برویم؟
• ساعت کار بازار تبریز
• معماری بازار تبریز
• راسته‌ها و بخش‌های مختلف بازار تبریز
• رستوران بازار بزرگ تبریز
• عزاداری محرم به سبک بازاری‌های بازار بزرگ تبریز
• بازار بزرگ تبریز از گذشته تا به امروز
• ثبت ملی و جهانی بازار بزرگ تبریز
• بهترین زمان بازدید از بازار بزرگ تبریز
• نکات مهم بازدید از بازار بزرگ تبریز
• جاهای دیدنی اطراف بازار بزرگ تبریز

بازار بزرگ تبریز کجاست؟

بازار سنتی تبریز را می‌توانیم یکی از معروف‌ترین جاهای دیدنی تبریز بدانیم. مکانی که هر گردشگری قدم زدن در آن را جزو واجبات سفر به تبریز می‌دانید. اگر آدرس بازار بزرگ تبریز را می‌خواهید بدانید باید بگوییم که این بازار بین خیابان‌های شهدا، مطهری، فردوسی، جمهوری و چای‌کنار قرار گرفته و از شرق به عالی‌قاپو و از غرب به مسجد جامع منتهی می‌شود.

• آدرس بازار سرپوشیده تبریز: استان آذربایجان شرقی، تبریز، بازار بزرگ تبریز

نقشه بازار سرپوشیده تبریز

چگونه به بازار بزرگ تبریز برویم؟

خوشبختانه این بازار در قسمت‌های مختلف شهر ورودی دارد و دسترسی به آن آسان است. بنابراین چندان فرقی نمی‌کند که در کدام یک از هتل های تبریز اقامت دارید، فقط کافیست خود را به خیابان‌های راسته کوچه، جمهوری و دارایی برسانید. در آنجا از هرکسی آدرس بازار تبریز را بپرسید حتما شما را راهنمایی می‌کند. اگر قصد دارید از ابتدای بازار وارد آن شوید و شروع به پیاده‌روی کنید حتما به خیابان امام خمینی بروید.

شما می‌توانید با تاکسی و اتوبوس به این بازار بروید و لازم نیست با اتومبیل شخصی خود ساعت‌ها در خیابان‌های تبریز پشت ترافیک باشید یا دنبال جای پارک ماشین بگردید. همچنین می‌توانید سوار مترو شده و در ایستگاه شهید محققی پیاده شوید، سپس حدود ۱ کیلومتر در خیابان شریعتی شمالی پیاده‌روی کنید تا به بازار برسید.

ساعت کار بازار تبریز

چنانچه ساعت کاری بازار بزرگ تبریز برایتان سوال است باید بگوییم که راسته‌ها و مغازه‌های این بازار از 10 تا 17 فعالیت می‌کنند و روزهای جمعه و تعطیلات رسمی هم تعطیل هستند. پس اگر به دنبال خرید صنایع دستی تبریز هستید، قبل از غروب آفتاب خود را به بازار بزرگ برسانید.

معماری بازار تبریز

معماری منحصربه‌فرد و زیبای بازار بزرگ تبریز اولین چیزی است که توجه گردشگران را به خود جلب می‌‎کند. بازار سنتی تبریز شامل دو راسته شمال-جنوبی و شرقی-غربی است که حجره‌ها و دکان‌های زیادی در آن قرار گرفته ‌اند. عرض این بازار بزرگ بین ۴ تا ۵ متر و بلندای سقف آن حدود ۵ تا ۶ متر است. سقف بازار به‌صورت گنبدهای ضربی و آجری است که متناسب با آب‌وهوای سرد تبریز ساخته‌ شده‌ است.

هنگامی‌که در بازار به بالای سر خود نگاه می‌کنید توجه شما را روزنه‌هایی در سقف جلب می‌کنند که نور از درون آن‌ها وارد می‌شود و باعث روشنایی بازار می‌شوند. این روزنه‌ها که در سقف طراحی‌ شده‌اند همچنین به تهویه هوا نیز کمک می‌کنند. این بازار همانند دیگر بازارهای سنتی در شهرهای مختلف ایران از راسته‌ها و بخش‌های زیاد و متنوعی تشکیل‌ شده‌ است که هرکدام به بورسی از کالاها و اجناس مختلف اختصاص دارد.

راسته‌ها و بخش‌های مختلف بازار تبریز

در ادامه شما را با بخش‌های مختلف و اسم بازارهای تبریز آشنا می‌کنیم:

تیمچه و بازار امیر

یکی از مهم‌ترین بخش‌های بازار قدیمی تبریز، بازار یا تیمچه امیر است که محلی پررفت‌وآمد محسوب می‌شود و قدمت آن به دوران قاجار باز می‌گردد. این تیمچه قدیمی در به شکل هشت‌ضلعی و دارای حجره‌های دوطبقه است و به بورس طلا، جواهرات، عطر و لوازم آرایشی اختصاص دارد. در این بخش از بازار حدود ۱۱۲ مغازه مشغول به کار هستند که 102 مغازه به زرگری و طلافروشی اختصاص دارد و سایر مغازه‌ها به فروش پارچه، عطر و لوازم آرایشی مشغول هستند. فراموش نکنید که ساعت کاری بازار طلای تبریز هم از 10 تا 17 است.

این تیمچه در نزدیکی میدان شهر و در ابتدای بازار تبریز قرارگرفته و یکی از ویژگی‌های جذاب آن، گنبد آجری بسیار بزرگی است که با طاق‌های مقرنس و کاربندی‌های زیبا تزئین شده است.

تیمچه مظفریه؛ بورس فرش دستباف تبریز

یکی دیگر از تیمچه‌های تماشایی و معروف بازار بزرگ تبریز، تیمچه مظفریه است که یکی از مهم‌ترین مراکز تجارت فرش و قالی دستبافت ایرانی در استان آذربایجان شرقی به شمار می‌رود. شما در این بخش از بازار بزرگ تبریز می‌توانید بهترین و زیباترین فرش‌های دستباف را ببینید و بخرید. همچنین در این بخش از بازار حجره‌هایی قرار دارند که به کار طراحی و مرمت انواع فرش و تابلوفرش مشغول هستند

بازار بلورفروشان یا قیز بستی بازار

این بخش از بازار به‌عنوان بازار بلورفروشان معروف است زیرا درگذشته محل فروش شیشه و بلورجات بوده است. در بازار بلورفروشان تیمچه‌ها و سراهای زیادی وجود دارند که می‌توان به تیمچه مظفریه، تیمچه قند فروشان، دالان بامچی‌ لر، دالان حاج‌ شیخ، دالان میرزا محمد، سرای میرزا محمد و سرای گرجیلر (جورجیلر) اشاره کرد.

تیمچه شیخ کاظم

یکی دیگر از تیمچه‌های شلوغ و معروف بازار بزرگ تبریز، تیمچه شیخ‌ کاظم است که در تقاطع راسته جدید و راسته کفاشان قرار دارد و از جهت شمال به حجره‌های قیزبستی بازار، از جهت شرق به راسته جدید، از جهت جنوب به راسته کفاشان و از جهت غرب به سرای گرجی لر دسترسی پیدا می‌کنید. این تیمچه به محل فروش لباس‌های زنانه و بچه‌گانه تبدیل‌شده که در کنار این‌ها تعدادی از حجره‌های صنف حوله‌ فروشان هم فعالیت می‌کنند

بازار شیشه‌گر خانه

بازار شیشه‌گر خانه یکی دیگر از بازارهای معروف در بازار بزرگ تبریز است که به بورس لوازم‌آرایشی و لوازم‌التحریر تبدیل‌ شده ‌است. این بازار در گذشته محل فروش شیشه بوده و دکان‌های این بخش از بازار در کار شیشه‌سازی مشغول بودند. بازار شیشه‌گر خانه دارای دو سرا شامل سراهای حاج رسول و میرزا علی نقی بوده که این دو سرا توسط شهرداری تبریز تخریب شده و به‌ جای آن‌ها بازار و پارک شمس ‌تبریزی ساخته‌ شده است.

شما در این بخش از بازار می‌توانید انواع لوازم‌ آرایشی و لوازم‌التحریر را ببینید و خریداری کنید. از دیگر بخش‌ها و راسته‌های بهترین بازار تبریز می‌توان به بازار کفاشان، بازار یمنی‌ دوز، تیمچه صفی که بورس گیاهان دارویی و ادویه‌جات است، بازار صادقیه و تیمچه میرزا شفیع اشاره کرد. در هرکدام از بخش‌های بازار حجره‌ها و دکان‌های زیادی قرار دارد که هرروز جمعیت زیادی در حال رفت‌وآمد در این بازار بزرگ و سنتی هستند.

رستوران بازار بزرگ تبریز

یکی دیگر از مکان‌های مهمی که در بازار بزرگ تبریز باید حتما به آن سر بزنید رستوران یا «کبابی حاج‌ علی» است. این رستوران قدیمی در بازار بزرگ تبریز مشهور است و به جزئی از بخش‌های مهم این بازار تبدیل‌ شده‌ است. این رستوران قدیمی در بازار بزرگ تبریز به کباب‌های خوشمزه‌اش به‌خصوص کباب‌برگ معروف شده است. فضای قدیمی این رستوران اولین چیزی است که نظر گردشگران را به خود جلب می‌کند.

شما در این رستوران می‌توانید کباب لذیذ و خوشمزه‌ای در کنار سوپ و نوشیدنی که به‌صورت رایگان سرو می‌شود را نوش‌جان کنید. البته باید بدانید که ناهار در این رستوران تا ساعت 14:30 سرو می‌شود و معمولا از ساعت 12 به بعد میز خالی برای نشستن در این رستوران پیدا نمی‌کنید. برای رفتن به این رستوران ۱۰۰ ساله باید به سمت بازار کلاهدوزان (بوهچی بازار) حرکت کنید.

عزاداری محرم به سبک بازاری‌های بازار بزرگ تبریز

عزاداری محرم در بازار بزرگ تبریز معروف است؛ از ابتدای ماه محرم این بازار سیاه‌پوش می‌شود و از هشتم تا دوازدهم محرم مراسم عزاداری به سبک سنتی برگزار می‌شود. در این پنج روز (8 تا 12 محرم) کسبه بازار مغازه‌های خود را می‌بندند و خود را برای مراسم عزاداری آماده می‌کنند.این مراسم در تیمچه مظفریه برگزار می‌شود و دسته‌های عزاداری در این تیمچه گرد هم می‌آیند.

هیئت‌های عزاداری معمولا با دستارهای سیاه و لباس‌های سرتاپا مشکی به دو دسته تقسیم می‌شوند و با سینه‌زنی و زنجیرزنی عزاداری می‌کنند. هرکدام از این هیئت‌ها دارای علم‌هایی هستند که این علم‌ها در واقع معرف هر دسته و محله است؛ حتی تعدادی از این علم‌ها قدمت تاریخی دارند.

در این مراسم اهالی و کسبه بازار مرثیه‌ها و نوحه‌هایی به زبان ترکی آذربایجانی با همان سبک قدیمی خود می‌خوانند که در این میان فقط شنیدن گویش ترکی این مرثیه‌ها بسیار دل‌چسب است. همچنین نذری‌های خوشمزه‌ای مانند نان‌ و پنیر، خرما، کلوچه و چای در بین مردم و اهالی بازار پخش می‌شود. این مراسم عزاداری کاملا مردانه است.

بازار بزرگ تبریز از گذشته تا به امروز

اول‌ از همه باید بگوییم اطلاعات دقیقی در مورد تاریخ ساخت بازار تبریز موجود نیست ولی آنچه گردشگران در سفر به تبریز در مورد این بازار ثبت کرده‌اند مربوط به قرن ۴ هجری تا دوره قاجار است. به‌ طور کلی قدمت این بازار بزرگ به ۳ قرن قبل از زمین‌لرزه تاریخی تبریز در سال ۱۱۹۳ قمری باز می‌گردد اما شهرت این بازار از دوران سلجوقیان شروع می‌شود.

هنگامی‌ که تبریز به‌عنوان پایتخت حکومت ایلخانی انتخاب شد، این بازار بزرگ شهرت زیادی پیدا کرد و مهم‌ترین فعالیت‌های اقتصادی در آن دوره در بازار تبریز انجام می‌شد که به محل رفت‌وآمد بازرگانان و تجار سرشناس و بزرگ تبدیل شده بود.

بعد از آن شکوه و جلال این بازار بزرگ در دوران صفویه دوچندان شد. چراکه بازرگانان و تجار زیادی از شهرهای کوچک و بزرگ ایران برای تجارت و خریدوفروش به بازار بزرگ تبریز رفت‌وآمد داشتند.

در این میان نباید فراموش کرد که این بازار چندین‌بار به‌واسطه زلزله تخریب شد؛ بزرگ‌ترین زلزله در سال ۱۱۹۳ هجری قمری اتفاق افتاد که کهنه بازار تبریز به‌طور کامل ویران شد. در اواخر دوره زندیه و اوایل دوره قاجار این بازار بزرگ توسط معماران ماهر به دستور نجف قلی‌خان دنبلی (حاکم وقت تبریز) دوباره مورد بازسازی و مرمت قرار گرفت و به یکی از محل‌های پررفت‌وآمد و پررونق روزگار خود تبدیل شد به‌طوری‌که یک مکان مهم برای صادرات از ایران به اروپا به شمار می‌رفت. این بازار بزرگ در دوره قاجار هم محبوبیت بسیاری داشت چراکه شهر تبریز در این دوران به‌ عنوان شهر ولیعهدنشین انتخاب‌ شده بود.

ثبت ملی و جهانی بازار بزرگ تبریز

قدمت بازار سنتی تبریز به سال‌های خیلی دور بازمی‌گردد و در هر دوره از تاریخ وسعت این بازار بیشتر از قبل بوده ‌است. این بازار بزرگ که معماری سنتی و منحصربه‌فرد آن نظر گردشگران داخلی و خارجی بسیاری را به خود جلب کرده‌ است، در سال ۱۳۵۴ خورشیدی با شماره ۱۰۹۷ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است. بازار بزرگ تبریز بعد از ثبت ملی در سال ۱۳۸۹ با شماره ۱۳۴۶ در فهرست میراث جهانی یونسکو هم ثبت شد.

بهترین زمان بازدید از بازار بزرگ تبریز

تبریز از آن شهرهایی است که آب‌وهوای معتدل و خنکی دارد. این شهر پاییز و زمستان‌های سردی دارد که برای سفر معمولا توصیه نمی‌شود اما در عوض در فصل بهار بارندگی بهاری دل‌چسبی دارد که هوای آن را متعادل می‌کند. بهترین زمان برای سفر به تبریز و بازدید از این بازار همان فصل بهار است. باید این مورد را هم در نظر بگیرید که در فصل بهار به‌خصوص تعطیلات نوروزی و در فصل تابستان در این بازار جایی برای سوزن انداختن نیست.

مغازه‌ها و حجره‌های این بازار معمولاً از ساعت 10 صبح الی 17 بعدازظهر باز بوده و آماده خدمت‎‌رسانی به مشتریان، گردشگران و مسافران هستند. هنگامی‌که در این بازار قدم می‌زنید با فرهنگ مردمان تبریز بیشتر آشنا می‌‎شوید و از گویش شیرین ترکی اهالی تبریز حسابی لذت می‌برید. این بازار بزرگ مکانی مناسب برای خرید سوغاتی های تبریز برای عزیزان خود است.

نکات مهم بازدید از بازار بزرگ تبریز

• بازدید از بازار بزرگ تبریز برای تمام افراد مناسب است و برای آن محدویت سنی وجود ندارد.
• به دلیل مسیر طولانی و شلوغی محیط بازار، بهتر است کودکان و سالمندان در ساعات خلوت روز به بازار ببرید.
• گردش در سراهای بازار تبریز ممکن است تا 5 ساعت طول بکشد. پس برای بازدید برنامه‌ریزی کنید.
• بهتر است کفش راحت و مناسب برای قدم زدن و پیاده‌روی به پا کنید.
• تیمچه مظفریه و راسته قیصریه بازار تبریز، از معروف‌ترین و زیباترین تیمچه‌ها و راسته‌ها در این بازار هستند که بازدید از آن را توصیه می‌کنیم.

جاهای دیدنی اطراف بازار بزرگ تبریز

از زیبایی خود بازار بزرگ تبریز که هر چه بگوییم کم است؛ اما حتی اطراف این بازار هم پر از زیبایی و دیدنی‌های تاریخی‌ست. بعضی از بهترین مکان‌‌های دیدنی تبریز در اطراف همین بازار قرار گرفته‌اند. پس چرا تا در بازار بزرگ تبریز هستیم از فرصت استفاده نکنیم و سری هم به این 5 مکان دیدنی و تاریخی بسیار زیبا نزنیم؟!

مسجد جامع تبریز

هر کسی که عکسی از این مسجد دیده باشد، نمی‌تواند مقاومت کند و دلش می‌خواهد آن معماری زیبا و باشکوه را با چشمان خودش ببیند. در زیر عکس زیبایی از شکوه و جلال مسجد جامع را برایتان گذاشته‌ایم؛ اما شما به این مقدار قانع نشوید و حتماً برای دیدن این مسجد با چشمان خودتان به خیابان شهید مطهری، سرای حاج علی اکبر بزرگ بروید.

حمام خان تبریز

حمام خان از دوران قاجار به جا مانده است و در آن دوران مجلل‌ترین حمام ایران محسوب می‌شده است. حتماً در مسیرتان سری هم به این حمام زیبا بزنید و ببینید که اشراف‌زادگان قاجاری در چه فضایی حمام می‌کردند.

زورخانه گرشاسب یل تبریز

بسیاری از پهلوانان تبریز کار خودشان را از همین زورخانه گرشاسب یل شروع کردند که قدیمی‌ترین زورخانه تبریز محسوب می‌شود. متاسفانه این روزها کمتر کسی به آنجا سر می‌زند؛ اما شما همرنگ جماعت نباشید و دیدن این مکان ارزشمند را از دست ندهید.

موزه بازار و مشاغل تبریز

اشیاء بسیار جالبی که در قدیم برای مشاغل سنتی تبریز مثل عطاری، نجاری، عکاسی سنتی، و آهنگری به کار می‌رفته‌اند را می‌توانید در این موزه ببینید. به خصوص اگر به عکاسی علاقه دارید یا در زمینه ساخت‌وساز یا حتی فروش گیاهان دارویی فعالیت می‌کنید، حتماً سری به این موزه بزنید.

مدرسه طالبیه تبریز

بزرگانی مثل علامه طباطبایی، علامه امینی و علامه جعفری در همین مدرسه تحصیل کرده‌اند. بد نیست که سر راه بازار تاریخی تبریز سری هم به این مدرسه بزنیم و حال و هوای محصلان آن دوران را تصور کنیم.

امامزاده جلال تبریز

اگر می‌خواهید مرقد امامزاده موسی‌ابن‌جعفر را زیارت کنید، به مسجد حاجت در راسته کوچه (در نزدیکی بازار تبریز) بروید.

همه را گفتیم تا بگوییم...

اگر در سفر به تبریز، از بازار قدیمی و تاریخی این شهر دیدن نکنید انگار سفر خود را ناتمام گذاشته‌اید. حتی اگر قصد خرید هم ندارید پیشنهاد می‌کنیم به تماشای عکسها بازار تبریز اکتفا نکرده و حتما بازدید از آن را در برنامه سفر خود بگنجانید و در طولانی‌ترین بازار سرپوشیده جهان قدم بزنید.

ما در شرکت خدمات گردشگری یوتراوز همواره در تلاشیم تا شرایطی را برای شما فراهم کنیم که بتوانید بدون هیچ دغدغه‌ای به سفر بروید، در راستای انجام این هدف نیز امکان خرید بلیط قطار، هواپیما و رزرو هتل با کمترین قیمت را برایتان مهیا کردیم تا علاوه بر سفری مقرون‌بهصرفه، لحظاتی به‌یادماندنی را هم تجربه کنید.

خبر خوب اینکه پشتیبان‌های دلسوز و مجرب ما هم در تمام لحظات سفر در کنار شما هستند. فقط کافیست با شماره 👈1548👉 تماس بگیرید و همه چیز را به عهده آن‌ها بگذارید!

شک نداریم که قدم‌زدن در بازار بزرگ تبریز و گشت‌وگذار در راسته‌ها و حجره‌های این بازار به یکی از بهترین خاطرات زندگی شما بدل می‌شود!

سوالات متداول

آدرس بازار سرپوشیده تبریز کجاست؟

بازار بزرگ تبریز از شرق به عالی‌قاپو، از شمال به رودخانه میدان چای و از غرب به مسجد جامع منتهی می‌شود.

ساعت کار بازار تبریز چگونه است؟

بازار سنتی تبریز از ساعت 10 تا 17 فعال است.

تاریخ ساخت بازار تبریز چه زمانی است؟

اطلاع دقیقی از تاریخ ساخت بازار بزرگ تبریز نیست اما ساخت آن را به دوران سلجوقیان نسبت می‌دهند.