عروسی درخت نارنج

عروسی درخت بهارنارنج یکی از رسوم قدیمی مردم شیراز است. اگر با خرید بلیط هواپیما برای بازدید از جاهای دیدنی شیراز به شهر شعر و ادب سفر می‌کنید و به آشنایی با فرهنگ‌های بومی علاقه دارید، متن زیر برای شماست. ما در این صفحه از مجله گردشگری یوتراوز سری به فرهنگ غنی مردم شیراز می‌زنیم و یکی از مراسم زیبای شیرازی‌ها یعنی مراسم «عروسی درخت بهار نارنج» را معرفی می‌کنیم.

مراسم محلی شیراز هم، مثل سایر مراسمی که در فرهنگ‌های مختلف می‌بینیم؛ داستانی در پس خود دارند. عید نوروز، شست‌وشوی صورت برای تطهیرشدن در حوض ماهی سعدیه، پهن‌کردن سفره هفت‌میم و «عروسی درخت بهار نارنج» بخشی از مراسم قدیمی شهر شیرازند. در این بین احتمالا نام جشن عروسی بهار نارنج کمتر به گوش‌مان خورده‌باشد. این سنت یادآور افسانه‌ای قدیمی است که تنها در شیراز برگزار نمی‌شود. بلکه مردم رامسر هم این مراسم را برگزار می‌کنند. در ادامه همراه با یوتراوز به شهر شیراز می‌رویم تا با بخشی از «فرهنگ بومی شیراز» آشنا شویم.

آنچه در این مقاله از عروسی درخت بهار نارنج می‌خوانید:

• داستان عروسی درخت نارنج در شیراز
• آداب ‌و رسوم مردم شیراز
• اهمیت درخت نارنج درفرهنگ مردم شیراز

داستان مراسم عروسی درخت نارنج در شیراز

 همانطور که گفتیم؛ مراسم عروسی درخت نارنج در واقع سنت اصیلی است که از دیرباز در شهر شیراز برگزار می‌شده ‌است. این مراسم از داستانی قدیمی که با مدرنیته شدن شهرها هنوز هم مورد توجه بعضی‌ها قرار دارد، نشأت می‌گیرد. داستان عروسی درخت نارنج؛ داستان نیکان مردم شیراز است، برای این‌که نشان‌دهند تا چه اندازه به درخت بهار نارنج اهمیت می‌دهند. بزرگترها این داستان را برای فرزندان خود بازگو می‌کنند تا اهمیت طبیعت از یاد نرود.
اگر پای صحبت‌ها و داستان‌های شیرین پدر بزرگ‌ها و مادربزرگ‌های شیرازی بنشینید حتما این داستان را برای شما نقل خواهند کرد. داستان عروسی درخت نارنج، روایتگر زنی است که می‌خواهد درخت مهربانی را قطع کند. درختی که آن سال محصول نداده و کم‌بار بوده ‌است، درخت بهار نارنجی که ناز آورده و نامهربان شده است.

پدربزرگ با گویش نمکین خود ادامه داستان را می گوید: از وساطت همسایه‌ها، از کمک این مردمان مهربان به درخت نارنج، آرام کردن زن برای منصرف شدن از قطع درخت و از عروسی که بعد آن برپا شد. حرف‌های پدربزرگ را مادربزرگ ادامه می‌دهد و او از عروسی می‌گوید که همان درخت بهار نارنج است. درخت نارنجی که بر روی سرش تور سفید رنگی می‌کشند و با کل کشیدن و خواندن اسنوک (شعری که در عروسی شیرازی‌ها خوانده می‌شود) و پاشیدن شکرپنیر بر روی سرش برایش مراسم عروسی می‌گیرند.
در این مراسم همسایه‌ها به شادی پرداخته و به امید این‌که سال بعد درخت نارنج دست از نامهربانی برداشته و پر بار شود آن روز را جشن می‌گریند. هرساله با آمدن فصل بهار هر درخت نارنجی که محصولش کم باشد برایش جشن عروسی می‌گیرند. کسی که درخت بهار نارنج دارد و کم بار بودن درخت نارنج خود را می‌بیند، همه همسایگان را دعوت می‌کند تا به صورت نمادین با تبر به سمت درخت نارنج هجوم ببرد، از آن طرف همسایه‌ها به سرعت به میان می‌آیند و صاحب درخت را آرام می‌کنند، سپس به جشن و پایکوبی می‌پردازند، دیگ آشی برپا می‌کنند، آش می‌خورند و از دور هم بودن لذت می برند. دور هم لحظات دل‌انگیزی را سپری کرده و گل می‌گویند و گل می‌شنود. 

این رسم زیبا و جالب یکی از مراسم‌های قدیمی در شهر شیراز است که نشان از اهمیت و مهربانی مردم شیراز نسبت به طبیعت دارند.

آداب ‌و رسوم مردم شیراز

شیرازی‌ها مردمانی خونگرم و مهربان هستند. هرکجای ایران که باشید نام شیراز را که بشنوید بی‌اختیار به یاد بامرامی این مردم خوش‌صحبت و خوش‌لهجه خواهید افتاد. از خوش‌‌مرامی این مردم که بگذریم، شادبودن و خوشگذرانی از آن صفاتی است که شیرازی‌ها بدان مشهورند. آن‌ها فارغ از دغدغه‌های زندگی هستند و با ناامیدی و ناراحتی کاری ندارند. این مهربانی به‌قدری زیاد و مشهود است که حتی در مراسماتی نظیر«عروسی درخت نارنج» می‌توان آن را به خوبی مشاهده کرد. کجای دنیا دیده‌اید برای درخت عروسی بگیرند؟ اما این‌جا شیراز است با مردمانی مهربان و سخاوتمند! اندکی با ما در میان آداب ‌و رسوم شیراز قدم بزنید تا شما را به یک عروسی سخاوتمندانه ببریم. در مقاله «فرهنگ بومی شیراز» جزییات بیشتری درباره آداب و رسوم شیرازی‌ها بخوانید.

اهمیت درخت نارنج درفرهنگ مردم شیراز

درخت بهار نارنج یکی از زیباترین درخت‌های ایران است که به‌وفور در شهر شیراز یافت می‌شود. این درخت نارنجی با آن عطر ماندگارش، برای همگان یادآوری از شهر شیراز است. بی‌شک بوی بهار نارنج هم یکی از ناب‌ترین عطرهایی است که می‌توان آن را استشمام کرد.

شکوفه‌های بهار نارنج، گل‌های سپیدرنگی که تِلی می‌شوند برای گیسوان کمند دخترک نوجوان همسایه که با لبخند به شیطنت دیگر بچه‌ها نگاه می‌کند. دیدن ذوق دختر بچه‌هایی که منتظر به صف شده‌اند تا دخترک نوجوان برایشان دستبندی از گل‌های سپیدرنگ ببافد چه جذاب است!
قرارهای عاشقانه و نم‌نم باران که با بوی نارنج در آمیخته، خاطرات شیرینی است که با دیدن درخت‌ نارنج به یکباره برایتان تداعی خواهد شد. بهار نارنج را می‌توان سبکی خاص از زندگی مردم شیراز دانست که خاطراتش آلبومی شده و به داستان تبدیل شده‌اند. داستانی طولانی که با فرهنگ شیرازی‌ها عجین شده ‌است.
در بهار، کوچه باغ‌های شهر شیراز تماما غرق در گل‌های سپیدرنگ می‌شوند. قدم‌زدن در این کوچه باغ‌های عطرآگین بهار اردیبهشت ماه در کنار گل‌های درخت نارنج چه شور و حالی دارد. درخت نارنج علاوه بر میوه‌ی خوش طعم آن شکوفه‌های زیبایی هم دارد که توجه به خواص متنوع آن‌ها را نیز نباید فراموش کرد. شکوفه‌های درخت نارنج را می‌توان به عنوان دمنوش برای آرامش قلب و بوی خوش آن را اسانس و عطردهنده استفاده کرد. شربت بهار نارنج و مربای بهار نارنج هم جزئی از سفره سخاوتمندانه شیرازی‌ها و بهترین سوغاتی است که می‌شود از شیراز به خانه برد.
یکی از خوشمزه‌ترین محصولات تولیدی از شکوفه‌های بهارنارنج شربت آن است. اگر حتی یک بار هم این شربت را امتحان کرده باشید، طعم لذت‌بخش آن‌ را نمی‌توانید هیچگاه فراموش کنید. مربای بهار نارنج نیز برای خود حکایتی دیگری دارد؛ مربایی که هوش از سر شما خواهد برد. سر سفره‌ی صبحانه سرو کردن مربای بهار نارنج و در هنگام عصر خوردن دمنوش آن عجیب می‌چسبد. خیلی از مسافران شیراز بهارنارنج را به عنوان یکی از معروف‌ترین سوغات شیراز به شهرشان می‌برند.

مادربزرگ‌های شیرازی علاوه بر اینکه از شکوفه‌های درخت نارنج آن همه خوراکی لذیذ تهیه می‌کنند، از پوست میوه نارنج هم در تهیه غذاهای سنتی شیراز بهره می‌برند. مادربزرگ‌های مهربان شیرازی پوست نارنج را روی بخاری خشک می‌کنند تا در فصل زمستان عطر خوش این نارنج‌ها فضای خانه را عطرآگین کنند.
اگر به شیراز سفر کردید و سری به باغ‌های (دلشگا، جهان‌نما، قوام)، ارگ کریم خان، حافظیه و سعدیه زدید، حتما بوی خوش این شکوفه‌های سفید مشامتان را پر خواهند کرد. رفتن به سعدیه و حافظیه، دیدار با اسطوره‌های شعر ادب و فارسی به همراه لذت‌بردن از مملو درختان بهار نارنج محفلی دیدنی را برای شما به ارمغان می‌آورند.‌ راستی یادتان باشد بعضی از این خوراکی عطرآگین را می توانید در «بازار وکیل شیراز؛ بهترین و تماشایی‌‎ترین بازار ایران» پیدا کنید.

سخن آخر:

شیراز شهر گل‌های رنگارنگ و زیبایی‌های طبیعی است. رفتن به شیراز در اردیبهشت ماه جلوه‌ی دیگری از این شهر را پیش چشمتان قرار می‌دهد. ارزش درخت بهار نارنج برای مردم شیراز آنچنان از جایگاه بالایی برخوردار است که روزی خاص را برای برپایی جشنواره‌ای به نام جشنواره بهار نارنج اختصاص داده‌اند. اگر به بهار نارنج‌ دلربا علاقه‌مند هستید پس این جشنواره را از دست ندهید. جشنواره‌ای که طبیعت تماشایی شهر شیراز را برای عموم به نمایش خواهد گذاشت.

🔔در پایان باید بگوییم که برای سفر به شهر پرآوازه شیراز و دیگر شهرهای ایران و جهان، می‌توانید روی ما در یوتراوز حساب کنید. از خرید بلیط هواپیما و قطار گرفته تا رزرو بهترین هتل‌های شیراز، ما در کنار شماییم. کافی‌ست به سایت یوتراوز مراجعه کنید یا از طریق تماس با شماره 1548📞 با ما در تماس باشید.