فرهنگ بومی ارمنستان

ارمنستان از جمله کشورهای گردشگری جهان به شمار می‌رود که مردمانی بسیار مهمان‌نواز و خون‌گرم دارد. یکی از نکات مهم برای سفرهای خارجی، آشنایی با فرهنگ بومی مردمان آن سرزمین است. از آن‌جایی که ارمنستان در همسایگی کشورمان ایران قرار گرفته است، بسیاری از افراد تصور می‌کنند که آداب‌ورسوم این کشور مشابه ایران است. امّا واقعیت برخلاف این تصور است و فرهنگ مردمان این سرزمین با وجود شباهت‌هایی که در برخی از زمینه‌ها با ایران دارد تفاوت‌های بسیاری دارد. ما در این مقاله قصد داریم تا فرهنگ بومی ارمنستان را از جوانب مختلف بررسی کنیم. همراه ما باشید.

آنچه که در این مقاله از فرهنگ بومی ارمنستان خواهید خواند:

• زبان مردم ارمنستان
• مذهب مردم ارمنستان
• لباس‌های سنتی مردم ارمنستان
• فرهنگ لباس پوشیدن مردم ارمنستان
• آداب معاشرت و سنت مردم ارمنستان
• اهمیت خانواده در فرهنگ ارمنستان
• آداب غذاخوردن در ارمنستان
• مراسم ازدواج در ارمنستان
• مراسم مذهبی و باستانی در ارمنستان
• اعیاد ملی در ارمنستان
• روز استقلال در ارمنستان
• روز یادبود کشتار مردم ارمنستان

زبان مردم ارمنستان

بدون‌شک اولین نکته‌ای که باید از فرهنگ بومی ارمنستان بدانید زبان آن است. مردم ارمنستان به زبان ارمنی با یکدیگر صحبت می‌کنند. زبان ارمنی به دو گروه ارمنی غربی و ارمنی گرابار تقسیم‌ می‌شود. زبان ارمنی غربی بیشتر در شهرهای شرقی ارمنستان رایج است و ارمنی‌هایی که در ایران نیز سکونت دارند به همین زبان با یکدیگر صحبت می‌کنند. زبان ارمنی گرابار، زبان نوشتار اصیل کشور ارمنستان است که در مناجات‌نامه‌هایی نظیر کلیسای حواری ارمنی از آن استفاده می‌شود.

مذهب مردم ارمنستان

یکی از مواردی که جزو فرهنگ بومی یک کشور محسوب می‌شود، مذهب مردم آن کشور است. مذهب اغلب مردم ارمنستان مسیحیت است. فرقه‌های کاتولیک و پروتستان نیز در میان مردم ارمنی طرفداران زیادی دارد. به‌طورکلی کلیسا برای مردم ارمنستان، نماد فرهنگ ملی است. همچنین مردم ارمنی اعتقاد زیادی به زنده نگه‌داشتن یاد اموات خود دارند و برای اموات خود، مراسم هفتم و چهلم برگزار می‌کنند.
از آن‌جایی که کمونیسم بر این کشور تسلط یافته است، فرهنگ مذهبی در کشور ارمنستان بسیار کمرنگ شده است. در این کشور مشروب‌فروشی و کازینو به تعداد بسیار زیادی وجود دارد. مردم ارمنستان از سینما، سالن رقص، اپرا و تئاتر استقبال بی‌نظیری می‌کنند.

لباس‌های سنتی مردم ارمنستان

لباس‌های سنتی و محلی مردم ارمنستان، تنوع طرح و رنگ بسیار زیادی دارند. لباس بانوان شرقی و غربی ارمنستان، تقریبا شبیه به یکدیگر است. بانوان ارمنی در گذشته لباس‌های بلندی را که ارخالق (Arkhalig) نام داشت، به تن می‌کردند و دور کمر خود را با کمربند و یا پارچه‌های ابریشمی می‌بستند. آقایان ارمنی نیز لباس‌های زیبایی را که شامل یک پیراهن از جنس ابریشم بود را به همراه یک ارخالق بر روی پیراهن به تن می‌کردند.

فرهنگ لباس پوشیدن مردم ارمنستان

فرهنگ لباس پوشیدن یکی دیگر از نکات مربوط به فرهنگ بومی ارمنستان است. پوشش مردان و زنان ارمنی بسیار مناسب است و کمتر کسی در خیابان‌ها با پوشش نامتعارف دیده می‌شود. مردم ارمنی در اکثر جشن‌ها لباس‌های سنتی به تن می‌کنند. رنگ‌های مختلف برای مردم ارمنستان، بیانگر و سمبل یک سری چیزها است؛ به‌عنوان مثال رنگ آبی در این کشور معنای عدالت و رنگ نارنجی به معنای فروتنی است؛ همین امر موجب‌شده است که رنگ‌ها در لباس محلی مردم ارمنستان اهمیت ویژه‌ای داشته باشد و این نماد فرهنگی حتی به‌عنوان سوغات ارمنستان به کشورهای دیگر راه پیدا کند. 

آداب معاشرت و سنت مردم ارمنستان

مردم ارمنستان به مهمان‌نوازی معروف هستند. تحصیلات در این کشور از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است و زنان نیز حقوق یکسانی در این رابطه با مردان دارند و می‌توانند تا هر زمانی که بخواهند، تحصیلات خود را ادامه دهند. ترجیح مردم این کشور برای ازدواج این است که با اقوام نزدیک خود ازدواج نکنند. همچنین اکثر مردان در کشور ارمنستان تنها یک همسر دارند. ضمن اینکه دستمزد بانوان ارمنی دو سوم مردان این کشور است.

اهمیت خانواده در فرهنگ ارمنستان

فرهنگ بومی ارمنستان در رابطه با خانواده، مانند مردم ایران است به‌طوری که به خانواده خود اهمیت خاصی می‌دهند و پایبند خانواده هستند. همچنین مادرها و پدرهای ارمنی توجه ویژه‌ای به فرزندان خود دارند و همیشه حامی آن‌ها هستند.

آداب غذا خوردن در ارمنستان

مردم ارمنستان به غذا توجه ویژه‌ای دارند؛ به‌طوری که هیچ‌یک از جلسات خود را بدون غذا خوردن شروع نمی‌کنند. جشنواره‌های غذای زیادی در این کشور برگزار می‌شوند که دو مورد از معروف‌ترین آن‌ها جشنواره دلمه و جشنواره گاتا نام دارد. طعم غذاهای ارمنی بسیار لذیذ است که می‌توانید طعم آن‌ها را در رستوران‌های ایروان بچشید.مردم ارمنی هنگام دعوت مهمان به خانه‌های خود چندین غذای متنوع را طبخ می‌کنند و از مهمان‌های خود می‌خواهند که طعم تمامی آن‌ها را بچشند.

مراسم ازدواج در ارمنستان

فرهنگ بومی ارمنستان در رابطه با ازدواج هنوز به شیوه سنتی خود صورت می‌گیرد و خانواده‌ها، عروس و داماد را به یکدیگر معرفی می‌کنند. جشن و مراسمات عروسی در ارمنستان، شور و شکوه زیادی دارد. معمولاً جشن‌های عروسی در کشور ارمنستان در روزهای شنبه و یکشنبه برگزار می‌شود. خانواده داماد در مراسم عروسی به خوبی از تمامی مهمان‌ها پذیرایی می‌کنند.قوانین طلاق و ازدواج مجدد در ارمنستان به این صورت است که هیچ ازدواج مجددی تا زمان ابطال ازدواج قبلی صورت نمی‌گیرد. همچنین تمامی اموال در صورت جداشدن زوجین از یکدیگر بین آن‌ها تقسیم خواهد شد.

مراسم مذهبی و باستانی در ارمنستان

فرهنگ بومی ارمنستان در رابطه با مراسم مذهبی به این صورت است که جشن‌های مذهبی و باستانی متنوعی دارند. برخی از این جشن‌ها عبارتند از:

• جشن دِرِندِز در ارمنستان
• جشن باریگِندان در ارمنستان
• جشن ناواسارد
• جشن ورداور

جشن دِرِندِز در ارمنستان

جشن دِرِندِز که در میان ایرانیان به جشن سده معروف است در ایران نیز از دوران مادها تا اواخر دوره صفویان برگزار می‌شد. مردم ارمنستان این جشن را پس از اینکه مسیحیت را پذیرفتند به شکل جشن‌های خود درآوردند. برای برگزاری این جشن مردم ارمنستان در روز 13 فوریه به کلیسا رفته و یک روحانی در آن ‌جا ابتدا مراسم مذهبی را برگزار کرده و سپس یک شمع روشن را از محراب کلیسا برداشته و برای افروختن بوته‌هایی که مخصوص آتش افروزی هستند به حیاط کلیسا می‌رود.

جشن باریگِندان در ارمنستان

جشن باریگِندان یکی از جشن‌های باستانی مربوط به فرهنگ بومی ارمنستان است. مردم ارمنستان این جشن را قبل از آغاز ماه مبارک رمضان برای بیان خرسندی خود از فرار سیدن ماه مبارک برگزار می‌کنند. مردم ارمنستان این جشن را قبل از اینکه مسیحیت را بپذیرند، همزمان با جشن ناواسارد برگزار می‌کردند.
در این جشن همگان آزادی بیان داشتند تا اگر انتقادی از بزرگان داشته آن را بیان کنند. به بیان دیگر این جشن، بیانگر برابری اقشار مختلف جامعه بوده است. از ویژگی‌های بارز این جشن این است که مردم با استفاده از نقاب در این جشن برای شب‌نشینی حاضر می‌شدند.

جشن ناواسارد در ارمنستان

جشن ناواسارد در ارمنستان باستان به منزله آغاز سال نو برگزار می‌شد. در این جشن مسابقات ورزشی اعم از دو، اسب‌سواری و ارابه‌رانی برگزار می‌شود. همچنین در این جشن نوازندگان حاضر شده و جدیدترین آهنگ‌های خود را می‌نواختند. از دیگر قوانین این جشن این بوده است که مردم با روپوش‌های مختلف، صورت خود را می‌پوشاندند و سپس در این جشن حاضر می‌شدند. دلیل این کار مردم ارمنستان این بوده که معتقد بودند، نقاب ارواح پلید را فراری می‌دهد. لازم به ذکر است که امروزه جشن ناواسارد در روز 11 آگوست در ارمنستان برگزار می‌‌شود.

جشن وارداوار در ارمنستان

یکی دیگر از قدیمی‌ترین جشن‌های ارامنه، جشن وارداوار نام دارد. این جشن در ایران با نام عید آب‌پاشی ارمنیان معروف است. این نام به این جهت است که ارامنه در این روز به روی یکدیگر، آب‌پاشی و کبوترپرانی می‌کردند. علاوه بر آن مسابقات ورزشی مختلفی را هم در این جشن برگزار می‌‌کردند.
امروزه این جشن به عنوان یکی از اعیاد مسیحیت، بین بیست و هشتم ماه ژوئن تا اوایل ماه آگوست برپا می‌شود. نکته قابل‌توجه این است که در ایران نیز این جشن از زمان مادها تا پایان دوره صفویان برگزار می‌شده است. در گذشته ارمنیان این جشن را برای طلب برکت و باران برپا می‌کردند.

اعیاد ملی در ارمنستان

از مهم‌ترین اعیاد ملی در ارمنستان می‌توان به عید وارتانانک و عید روز فرهنگ اشاره کرد. عید وارتانانک به مناسبت سالروز قیام ملی مردم ارمنستان که به رهبری وارتان مامیکونیان صورت‌گرفت و عید روز فرهنگ نیز به مناسبت گرامی‌داشت سالروز ابداع الفبا و خط ارمنی که توسط مسروپ ماشتوس صورت گرفته برگزار می‌‌شود.از دیگر اعیاد ملی در ارمنستان می‌توان به گرامیداشت روز 25 سپتامبر که روز ملی این کشور محسوب می‌شود و همچنین 28 مه روز بازیابی استقلال مردم این کشور که البته دوام زیادی نداشته اشاره نمود.

روز استقلال در ارمنستان

یکی از مراسمات مربوط به فرهنگ بومی ارمنستان، جشن مربوط به استقلال این کشور است. البته متاسفانه استقلال ارمنستان دوام زیادی نداشته و تنها بین سال‌های 1918 تا 1920 میلادی به عنوان جمهوری مستقل ارمنستان شناخته می‌شد. متاسفانه در سال 1920 نیروهای کمونیست به وسیله ارتش سرخ شوروی، ارمنستان را تحت سلطه خود درآوردند. امّا با این وجود مردم ارمنستان در روز 28 ماه مه جشن استقلال برای خود برپا می‌کنند.

روز یادبود کشتار مردم ارمنستان

نیروهای تحت‌فرمان اسماعیل انور، اقدام به نابودی نسل ارمنه کردند و کشتار دسته‌جمعی صورت گرفت؛ به همین دلیل مردم ارمنستان مراسم یادبود کشتار مردم ارمنه را برگزار می‌کنند. علاوه بر کشتار دسته‌جمعی، تعداد زیادی از مردم این سرزمین در آن زمان بدون هیچ آب‌وغذایی تبعید شدند. همچنین گزارشاتی از آن زمان مبنی بر آزار و اذیت جنسی توسط نیروهای دشمن به دست رسیده است.

سخن پایانی

سعی‌کردیم در این مطلب تمامی نکات مربوط به فرهنگ بومی ارمنستان را به طور کامل بیان کنیم تا اگر قصد سفر به این کشور را دارید، بتوانید با آگاهی کامل در این زمینه نهایت لذت را از سفر خود ببرید. سپاسگزاریم که وقت ارزشمندتان را برای خواندن این مطلب صرف کردید. اگر تجربه‌ای در زمینه سفر به ارمنستان دارید و از جاهای دیدنی این کشور دیدن کرده‌اید، در بخش نظرات با ما و دیگر خوانندگان مجله یوتراوز به اشتراک بگذارید.